26 Temmuz 2022 Salı

Avrupa’ya dair karbon kopya yargılar

Yeni Birlik, 26 Temmuz '22

Ayhan Sicimoğlu Renkler adlı gezi programının Frankfurt bölümünde (onuncu dakika) Martin Luther'in Protestan Reformu’nun (16. Yüzyıl) Rönesans’ı getirdiğini ve Orta Çağ’dan çıkılmasını (15. Yüzyıl) sağladığını, böylelikle heykel ve resmin yeşerdiğini söylüyor. Halbuki Rönesans Reform'dan çok önce İtalya'da başlamıştır. Sanatsal açıdan resim, heykel, tasvirin en iyi örnekleri Katolik kilisesinin veya Katolik prenslerin himayesinde üretilmiştir. Leonardo Da Vinci, Michelangelo, Raffaello, Brunelleschi, Donatello, Caravaggio'yu kim desteklemiştir? Bu sanatçılar Protestan mıdır?
 
Aslen, Protestanların önemli bir bölümü Eski Ahit'teki On Emir'de yer alan "Kendin için oyma put; yukarıda göklerde olanın ya da aşağıda yerde olanın ya da yerin altında sularda olanın suretini hiç yapmayacaksın, onlara eğilmeyeceksin ve onlara ibadet etmeyeceksin" hükmü mucibince kiliselerine resim ve heykel koymazlar.

Aslında tarihin her alanında birçok ezber hepimizin zihnine yerleşmiştir ve sorgulamalar yapmaya ihtiyacımız bulunuyor. Almanya’da başlayan Reform neden Rönesans’ı Almanya’da başlatmamıştır? Neden Afrika’da, Asya’da dini otoritenin olmadığı özgür toplumlar Rönesans sanatını, Batı teknolojisini geliştirememiştir? Ku Klux Klan Katolik bir hareket miydi yoksa Protestan olduğu iddiasında mıydı? Bu tür birçok soru sormak gerekir.

25 Temmuz 2022 Pazartesi

Bhutanlı gözlükler

Yeni Birlik, 25 Temmuz '22
 
Esenboğa bu sabah epey kalabalık. Uzak Asyalı turistler mağazaları dolaşıyor. Bir şeyler alıyorlar. Biz karton bardakta çayımızı içiyoruz, poğaçamızı yiyoruz. Aklıma 14 Kasım 2005 Esenboğa Yangını geliyor. Allah korusun, havacılığımıza, turizmimize yönelebilecek başka büyük tehditler var.

Ankara’ya gelen turistler Kapadokya’yı biliyor, Hattuşa’yı, Çatalhöyük’ü daha az… Hattuşa, Çatalhöyük gibi isimler AVM, otel, restoran, kafe ismi olmamalı. Bunlar bilgi kirliliğine yol açıyor. Etrafa biraz da Bhutanlı gözlüklerle bakmak gerek. Burada iki gün kalacak Jigme tarih hakkında bilinmesi gereken malumatı nereden edinir? Jigme’nin ziyaret edeceği en iyi beş müze ve ibadethane hangisidir? En iyi beş restoran, kafe, yürüyüş güzergâhı hangisidir? Ayrılırken cebinde biraz Türk Lirası kalacak. Uçağı kaçırmamak için uçuştan dört saat erken geleceği Esenboğa’dan hediyelik eşya olarak Çin malları değil de ne almalıdır? Jigme, Anadolu’nun merkezi burası. Şimdi unutulmuş olsa da I. Murşili'den Telepinuş'un dönemine kadar Gasıp Krallar devri yaşadı bu topraklar… Hantili ihtiyarladığında, kendi öz oğluyla eski suç ortağı Zidanza'nın beraber tertiplediği suikastta öldürüldü. Böylece Murşili'yi öldürmenin cezasını çekmişti.