24 Nisan 2013 Çarşamba

Yerelden uluslararasına, Rus mafyası hakkında notlar

Diplomatic Observer, Ağustos 2013

“Organizatsiya” yani Rus mafyası Soğuk Savaş sonrası giderek güçlenmeye başladığında onlar için en yaygın tanımlardan birisi “kriminal ve legal ekonomileri birleştiren post komünist kalkınma modeli” olmuştu. Dünya çapında yıllık 200 milyar dolarlık bir cirosu olduğundan bahsedilen Rus mafyasının 1998 tarihli bir saptamada Rusya'daki özel sektörün yüzde 40’ını kontrol ettiği; Rus bankalarının ise yüzde 80'inin doğrudan veya dolaylı olarak mafyanın kontrolünde olduğu iddia edilmiştir [1]. 1992'den 1998'e kadar geçen beş yıllık dönemde 95 bankacının öldürülmesi bu alandaki güç mücadelesini gözler önüne sermiştir. Suç imparatorluğunun anahtar kurumları olan bankaları Rus mafyası müşteri bulmada ve kontrol etmede kullanmıştır. Rusya Merkez Bankası Başkanı Viktor Melnikov, Rusya'dan Nauru'daki bankalara 1998 yılında 70 milyar dolar aktarıldığını ifade etmiştir [2].

Mafyanın kodlarını Sovyet "gulag"larındaki mahkûm gruplarının liderlerinin oluşturduğu söylenebilir. Mafyanın yükselmesinde önemli bir etken sosyalist sistemden serbest piyasa ekonomisine geçiş dönemindeki karaborsa koşullarıdır. Önemli bir başka nokta da söz konusu geçiş döneminde yapılan özelleştirmelerde pay sahibi olabilmek için, küresel sermayeye ulaşma yeteneğine sahip kişilerin Rusya'daki güç dengelerini geriye dönülmez bir şekilde şekillendirmeleridir. Oligarklar denilen sınıfın da öncelikle bu bağlamda incelenmesi gereklidir.

İktidar ilişkilerinde Yahudiliğin ve Ortodoks Hıristiyanlığın önemli bir yeri olduğu söylenebilir. Kara para aklamada Yahudi asıllı Rus vatandaşlarının pasaport alabildiği İsrail’in ve Rusların Ortodoksluktan ötürü yakın oldukları Güney Kıbrıs’ın yanı sıra İsviçre’yle Liechtenstein’ın ismi zikredilmektedir [3]. Bununla birlikte İsrail devletinin Rus Yahudisi mafya üyelerinden oldukça şikayetçi olduğu öne sürülmektedir. Güney Kıbrıs’ta yaklaşık 30 bin Rus'un yaşadığı ve her yıl 200 binin üzerinde Rus turistin buraya geldiği raporlarda yer almaktadır. Ayrıca Güney Kıbrıs’ın Rusya’dan Orta ve Doğu Avrupa’ya para aktarımında bir üs olarak kullanıldığı raporlanmıştır [4].

1994 yılında Rusya'nın içişleri bakanı Mikhail Yegorov Rusyadaki organize suç örgütlerinin sayısının Gorbaçov'un dönemindeki 785 seviyesinden 5691'e ulaştığını açıklamıştır.

Aslan Usoyan

İtalyan mafyasının zayıflaması ABD ve Avrupa’da en çok Rus mafyasının işine yaramıştır. Yarı askeri bir oluşum olarak da görülen Rus mafyasının en etkili kollarından biri olarak 5000 üyeli olduğu ileri sürülen Solntsevskaya Bratva bilinmektedir. Adını Moskova’daki bir semtten alan bu grubun önemli üstleri arasında Berlin, Viyana ve Roma yer almaktadır. Yine Moskova’da Dolgopruadnanskaya ve Izmailovskaya ile St Petersburg’da Tambov en güçlü örgütler arasında sayılmaktadır.

Rus mafyası içinde Rusların yanı sıra Rus Yahudilerinin, Gürcülerin, Ermenilerin, Azerbaycan Türklerinin, Dağıstanlıların ve Asurilerin önemli ağırlıkları vardır. 90’larda Çeçenler Rusya, Ukrayna ve Belarus’un yeraltı dünyasında çok önemli bir güce sahipti. Nikolay Suleimanov ve Khozh-Akhmed Nukhaev, Obshina olarak adlandırılan Çeçen mafyasının bu dönemde ileri gelen isimleriydi. Yine Gürcülerin de bu dönemde önemli bir ağırlığı bulunmaktaydı. Sporcular için Sosyal Koruma Fonunun başkanı Otari Kvantrishvili 5 Nisan 1994’te Krasnopresnenskie hamamında bir “sniper”le öldürüldü. Güreşçi ve vücut geliştirmecilerden oluşan bir çetesi vardı.

Yekaterinburg'tan mezar taşları -1 [5]


Mafya başından beri sporcularla yakından ilgilenmiştir. Rus mafyasının uluslararası üne sahip Rus sporcularına koruma önererek onlardan haraç aldıkları raporlanmıştır. ABD’de Profesyonel buz hokeyi oyuncuları Alexei Zhitnik, Vladimir Malakhov, ve Alexander Mogilny’den haraç istendiği raporlanmıştır. 1996’daki kongre kayıtlarına göre Mogilny FBI’ya müracaat etti. Zhitnik ise daha güçlü bir patrona başvurmayı tercih etti. 1997’nin nisan ayında Rus Buz Hokeyi Federasyonu başkanı, haziran ayında Spartak Moskova’nın genel direktörü öldürülmüştür.
  
90’ların başında Afgan savaşının gazileri ve eski KGB askerleri mafyaya hizmet etmeye başlamıştır. Bu dönemde Afganistan Gazileri Birliğinin kara para akladığı iddia edilmiştir. Lideri 1994’te suikaste uğradıktan sonra bu oluşum ikiye ayrılmıştır. Albay Valery Radchikov 1995’te bir suikast girişimden sağ kurtulmayı başardı. Kasım 1996’da diğer kolun lideri Sergei Trakhirov ve eşi mezarlıkta anma töreni sırasında patlatılan bombayla öldürülmüştür.
  

Yekaterinburg'tan mezar taşları -2 [5].

Mafya üyelerinin kendine has bir kültür geliştirdiği gözlenmiştir. Bazı mafya üyeleri haç, çarmıha gerilmiş isa, iskelet, çan, dikenli tel, kaplan vb. dövmeler yaptırmaktadır. Bu dövmelerin açık anlamları bulunmaktadır. Örneğin omuz ve boyun bölgesindeki yılan komünist parti sistemine bağlılık anlamına gelmektedir. Ayrıca mafya üyelerinin pahalı ve görkemli mezar taşları da dikkat çekmektedir. 

Rusya'da 1990'lardan başlayarak birçok suikast gerçekleştirilmiştir. Mafyanın ilişkilerini takip etmek açısından bu suikastlere göz atmakta fayda bulunuyor.



ÖNEMLİ SUİKASTLER

16 Ocak 2013: Moskova'nın merkezinde bir restoran çıkışında Ded Hasan lakaplı Kürt asıllı ünlü mafya babası Aslan Usoyan uğradığı silahlı saldırı sonucu öldürüldü. 

15 Aralık 2011: Svoboda Slova'nın sahibi gazeteci Gadzhimurat Kamalov Mohaçkale'de öldürüldü.

15 Temmuz 2009: İnsan hakları savunucusu Natalia Estemirova Grozni'deki evinden kaçırılarak öldürüldü.

5 Haziran 2009: Dağıstan İçişleri Bakanı Adilgerei Magomedtagirov Mohaçkale'de katıldığı bir düğünde öldürüldü.

19 Ocak 2009: İnsan hakları savunucusu Stanislav Markelov Moskova'da bir konferans çıkışında öldürüldü.

31 Aralık 2008: Vladikavkaz’ın eski belediye başkanı ve Kuzey Osetya’nın başbakan yardımcısı Kazbek Pagiyev arabasının içinde şoförüyle beraber öldürüldü.

26 Ekim 2008: Kuzey Osetya’nın başkenti Vladikavkaz’ın belediye başkanı Vitaly Karayev evinden çıkıp gümüş renkli Mercedes’ine binmeye çalışırken öldürüldü.

23 Ekim 2006: hükümet muhalifi eski ajan Aleksandr Litvinenko’nun Londra’da Polonyum 210 zehirlenmesi sonucu öldüğü açıklandı. Litvinenko Rusya'da 1999 yılında toplam 300 kişinin ölümü ile sonuçlanan bombalama olaylarının arkasında Rusya Gizli Servisi FSB'nin olduğunu ileri sürmüştü. Ayrıca Kürt kökenli patronlardan Zahariy Kalashov’un PKK’ya silah sattığını iddia etmişti.

Aleksandr Litvinenko

19 Ekim 2006: Dalnegorsk Belediye Başkan adayı Dmitry Fotyanov seçimlerden bir hafta önce vurularak öldürüldü.

15 Ekim 2006: Irbit şehir konseyinin üyesi Aleksandr Semyonov sırtından vurularak öldürüldü. Aynı gün ITAR-TASS Ajansı mülkiyet daire başkanı Anatoly Voronin bıçaklanarak öldürüldü.

7 Ekim, 2006: Rusya’nın Çeçenistan politikasını eleştiren gazeteci Anna Politkovskaya öldürüldü. 

14 Eylül 2006: Merkez Bankası başkan yardımcısı Andrei Kozlov Moskova’da vuruldu. Kozlov karapara aklama ile mücadele eden önemli bir isimdi.

16 Ekim 2005: İki Rus bankasının eski sahibi Aleksandr Slesarev eşi ve kızıyla beraber öldürüldü. 

17 Mart 2005: Rusya’nın devlet kontrolündeki elektrik monopolünün başkanı ve 1990’ların başındaki özelleştirmenin mimarı Anatoly Chubais bombalı saldırıdan kurtulmayı başardı.
Paul Klebnikov 

9 Temmuz 2004: Yolsuzluklara ilgili yazı dizileri hazırlayan Forbes’in Rusça versiyonunun editörü Paul Klebnikov Moskova'daki ofisinde öldürüldü.

2 Mart 2004: Novosibirsk'in özelleştirlermeden sorumlu belediye başkan yardımcısı Valery Maryasov öldürüldü.

3 Temmuz 2003: Hukukçu ve gazeteci Yury Shchekochikhin, şüpheli bir alerjik reaksiyon sonucu öldü.
  
7 Haziran 2003: Almaz-Antei ortaklığı RATEP savunma tesislerinin ticari direktörü Sergei Shchitko Moskova’nın 90 kilometre güneyindeki Serpukhov’da arabasının içinde vuruldu. Shchitko bir gün önce öldürülen Igor Klimov gibi susturucuyla vurulmuştu.
  
6 Haziran 2003: Rusyanın en büyük anti hava misili üreticisi Almaz-Antei’nin genel müdürü Igor Klimov Moskova’da kamuflajlı suikastçiler tarafından öldürüldü.

Sergei Yushenkov 
17 Nisan 2003: 1989- 2003 arasında Duma milletvekili, Liberal Rusya partisinin lideri Sergei Yushenkov evinin yakınlarında öldürüldü.

14 Mart 2003: Promeksimbank Başkan yardımcısı Andrei Ivanov Moskova’da öldürüldü.

18 Ekim 2002: Altın ve petrol sektörlerindeki yolsuzlukları kurcalayan Magadan bölgesi valisi Valentin Tsvetkov Moskova’da öldürüldü. 

3 Haziran 2002: Alfavit Finans başkanı Pavel Shcherbakov Moskova’da öldürüldü.

21 Mayıs 2002: Sakhalin adası sınır kuvvetlerinin komutanı Tümgeneral Vitaly Ivanovich Gamov dairesinin kundaklanması sonucu öldürüldü. Kaçakçıların rüşvet teklifini geri çevirdiği için öldürüldüğü iddia edildi.

29 Haziran 2000: Akademkhimbank Başkanı Sergei Ponamarev Moskova’da öldürüldü.

30 Aralık 1999: Novgorod bölgesinin kereste baronu Mikhail Dakhya St Petersburg’ta keskin nişancı tarafından öldürüldü.

17 Kasım 1999: Intersvyazbank Başkanı Sergei Belov Moskova’da öldürüldü.

20 Kasım 1998: İnsan hakları savunucusu ve Liberal kanattan Duma Milletvekili Galina Starovoitova St Petersburg’taki evinde vurularak öldürüldü.

Ağustos 1998: Rusya’nın en büyük elmas üreticisi Kristall’ın CEO’su Aleksandr Shkadov Smolensk’te vurularak öldürüldü.

3 Ağustos 1998: Promstriogaz bankasının başkanı Yury Bezruchenko Moskova’da öldürüldü.

Lev Rokhlin
3 Temmuz 1998: Duma Milletvekili ve savunma komitesi üyesi Lev Rokhlin (Rus Yahudisi eski general) Moskova yakınlarında vurularak öldürüldü.

8 Haziran 1998: Muhalif "Sovetskaya Kalmykia Segodnya" baş editörü Larissa Yudina dövülüp bıçaklanarak öldürüldü.

6 Şubat 1998: New Moscow Bankası başkanı Dmitry Levchenko Moskova’da öldürüldü.

19 Ağustos 1997: Şehrin özelleştirme programını denetleyen St. Petersburg vali yardımcısı Mikhail Manevich Nevsky Prospekt’te keskin nişancı tarafından vurularak öldürüldü.

17 Haziran 1997: Spartak Moskova futbol kulübünün direktörü Larisa Nechayeva Moskova yakınlarında öldürüldü.
  
22 Nisan 1997: Rusya Buz Hokeyi federasyonu başkanı Valentin Sych vurularak öldürüldü.

14 Ocak 1997: Kutuzovsky bankasının başkanı Yury Repin Moskova’da öldürüldü.

Paul Tatum 
3 Kasım 1996: Susurluk kazasıyla aynı günde Radisson Slavyankaya otelinin ortağı ve Amerikan İş Merkezinin kurucusu ABD’li işadamı Paul Tatum metro istasyonunda öldürüldü.

13 Haziran 1996: Nasyonalistlerin lideri Vladimir Zhirinovsky’nin destekçisi Vladimir Oberderfer Sibirya’daki maden şehri Novokuznetsk’te vurularak öldürüldü.

13 Haziran 1996: Viktor Mosalov, Zhukovsky belediye başkanı başından üç kere vurularak öldürüldü.

6 Haziran 1996: Moskova Belediye Başkan yardımcısı adayı Valery Shantsev oturduğu apartmandan ayrılırken otomobilinin altındaki radyo kontrollü bombanın patlatılması sonucu ağır yaralandı. 

28 Ekim 1995: Duma Milletvekili Sergei Markidonov Petrovsk-Zabaikalsky’ta başından vurularak öldürüldü.

17 Ekim 1995: Mosstroibank Başkanı Mikhail Zhuravlyov Moskova’da öldürüldü.

5 Ağustos 1995: Rosbiznesbank Başkanı Ivan Kivelidi zehirlenerek öldürüldü.

20 Temmuz, 1995: Doğalgaz ve petrol sektörü odaklı hizmet veren Yugorsky bankası Başkanı Oleg Kantor sayfiye evinde defalarca bıçaklanarak öldürüldü.

1 Mart, 1995: Rus Devlet Televizyonunun başkanı Vladislav Listyev vurularak öldürüldü.

5 Kasım 1994: Komünist partiden Duma milletvekili Valentin Martemyanov dövülme sonucu aldığı yaralar nedeniyle öldü.

26 Nisan 1994: Yeni bölgesel politika hizibinden Duma milletvekili Andrei Aizderdis Moskova’daki evininin dışında av tüfeğiyle öldürüldü.

2 Şubat, 1994: Duma milletvekili Sergei Skorochkin Moskova’da tren raylarına kelepçelendi ve feci şekilde can verdi.

Dmitry Kholodov 
17 Ekim 1994: Savunma Bakanlığındaki yolsuzlukları araştıran gazeteci Dmitry Kholodov Moskova tren istasyonunun emanet bagaj bölümünde kendisi için bırakılmış evrak çantasını ofisine götürmüştü. Kholodov bu çantada silahlı kuvvetlere ait önemli dökümanlar olduğunu sanıyordu.

Bu giriş yazımızda son olarak bazı isimler hakkında kısa bilgiler vermekte yarar var.

ÖNE ÇIKAN İSİMLER

Evsei Agron

New York'un ünlü Rus Yahudisi patronu... (Rusların yoğun olarak ikamet ettiği Brighton Beach bölgesi mafyanın da merkeziydi) Bu dönemde mafya kontrolündeki mazot kaçakçılığının (dizel taşıtlarda kullanılanlar vergilendirilirken evde ısınma amaçlı kullanılan mazotun vergilendirilmemesinden yararlanılıyordu) sadece New Jersey eyaletinde yıllık bir milyar dolarlık vergi kaçağına neden olduğu raporlanmıştır [6]. İki başarısız teşebbüsten sonra Mayıs 1985'te asansör beklerken arkadan başına sıkılan kurşunla öldürüldü.

Marat Balagula 

Marat Balagula

Agron'un danışmanlığını yapan Balagula 1943 doğumlu Ukrayna Yahudisidir. ABD'ye göç ettikten sonra saati 3,5 dolara tekstil işçisi olarak çalışmaya başladı. ABD'ye yeni gelen Ruslara el tuttu. Beyaz yakalılar ve ekonomistlerden bir çevre kurdu ve Odessa restoranını uluslararası ticaret ağının merkezi haline getirdi. Balagula 1986'da 750.000 dolarlık bir kredi kartı yolsuzluğu yüzünden metresi ile beraber Antwerp'e kaçmak zorunda kaldı. Üç yıl kaçak hayatı yaşadıktan sonra Frankfurt am Main'de yakalandı. 8 yıl kredi kartı yolsuzluğundan 10 yıl da yakıt yolsuzluğundan hapis cezası alan Balagula 2004'te hapisten çıkmıştır.

Boris Nayfeld (Biba) 

Belarus Yahudisi çete reisi Boris Nayfeld, Evsei Agron'un eski şoförü ve korumasıydı. İtalyan-Leh gangster Ricardo Fanchini ile Tayland’dan ABD’ye eroin soktuğu iddia edilmiştir. 

Viktor Bout 

Viktor Bout

1967 Duşanbe doğumlu, Ukrayna kökenli eski bir ordu tercümanıydı. 1990'larda ve 2000'lerin başında uluslararası silah kaçakçılığı yapmakla suçlanmıştır. Afganistan’da Taliban öncesi hükümete çalıştığı, Bulgaristan’dan Afrika’ya silah kaçakçılığı yaptığı; 2000’lerde İkinci Kongo Savaşına silah tedarik ettiği iddia edildi. 

Vitali Dyomochka 

Bondar lakabıyla tanınmıştır. Üniversiteden kovulduktan sonra hırsızlık olaylarına karşı mağazaları koruma parası alarak geçimini sağladı. 1997'de hapisten çıktıktan sonra Vladivostok bölgesindeki Podstava grubunun liderliğine geçti. Bu örgütün ayarlanmış araba kazaları ile mağdurlardan para sızdırdığı iddia edildi. 

Monya Elson 

1951 Kişinev doğumlu Moldovya Yahudisidir. Cepçilikle başladığı kariyerinde ABD'nin en önemli kiralık katillerden biri olmuştur. 

Ludwig Fainberg

Ukrayna Yahudisi olan Fainberg, Brighton Beach'ten Miami'ye taşınıp Porky's adlı bir striptiz klübü açtı. Burada Güney Florida'da Medellin uyuşturucu karteli ile Rus Mafyası arasında arabuluculuk yaptığı ortaya çıkarıldı. Mahkum olduktan sonra İsrail'e sınırdışı edilmiştir. 

Vyacheslav Ivankov

Vyacheslav Ivankov

Vyacheslav Ivankov, (Yaponchik)

1992'de Rusya İçişleri Bakanlığı Vyacheslav Ivankov'un ABD'ye Rus suç örgütlerini yönetmek üzere gönderildiğini FBI'a bildirmiştir. Burada Amerikan mafyasıyla ve Kolombiya uyuşturucu kartelleriyle iş ilişkileri kurduğu ileri sürüldü. Ivankov'un gücü Alexander Volkov ve Vladimir Voloshin adlı iki Rus işadamından 3,5 milyon dolar haraç istemesi iddiasıyla 10 yıllık ceza almasından sonra azalmıştır. 28 Temmuz 2009'da Moskova'daki bir restorandan çıkarken sniper ile vurulmuştur.


Vladimir Kumarin (Vladimir Barsukov)

Petersburg Petrol Şirketi'nin (ПТК) başkan yardımcılığını yaptı. Saint Petersburg'taki Tambov örgütünün lideri olarak bilinir. 24 Ağustos 2007'de 300 özel kuvvet askerinin katıldığı bir operarsyonla tutuklandı. Kasım 2009’da dolandırıcılık ve kara para aklamadan 14 yıla mahkum edildi.

Otari "Otarik" Kvantrishvili

Güreşçi ve vücut geliştirmecilerden oluşan bağlıları vardı. 5 Nisan 1994’te Krasnopresnenskie hamamında bir “sniper”le öldürüldü.

Sergei Mikhailov

1958 doğumlu Mikhailov, Solntsevskaya grubunun lideri olarak gösterilmektedir. 1986'da yerel bir spor organizasyonu kurmuş, zamanla multimilyarder bir işadamı haline gelmiştir.

Semion Mogilevich

Semion Mogilevich

Semion Mogilevich

Ukrayna Yahudisi olan Mogilevich patronların patronu olarak bilinmektedir. Halen FBI'ın en çok aranılan 10 kişi listesinde yer almaktadır. 1994’te Rusya’daki en büyük özel bankalardan Inkombank’a sahip oldu. Prag’ta Mayıs 1995’te Solntsevskaya Bratva grubu ile görüştüğü U Holubů restoranı polis tarafından basılmasıyla gündeme gelmişti.

Mikhail Rabo

Berlin Yahudilerinin saygın ismi 2008’de Rusya'nın en büyük organize suç örgütlerinden birisinin yönetmekle suçlanmıştır.

Alexander Solonik

Alexander Solonik

İki elini de iyi kullanan Solonik, Rusya’nın bir numaralı kiralık katili olarak biliniyordu. 1996 yılının Rusya güzeli olan karısı Svetlana Kotova ile birlikte 1997'de Atina'da öldürüldü.

Nikolay Suleimanov

Obşina lideri. 1986'da Güney Moskova'da araba satışı işini yönetiyordu. Rus gizli servisleri tarafından Çeçenistan'da kullanıldığı iddia edildi. Ruslan Labazanov'la beraber Dudayev'i devirmeye çalıştı. 1994'te I. Çeçen savaşından önce öldürüldü.



[1] BBC News Special Report: The rise and rise of the Russian mafia, Kasım 1998
http://news.bbc.co.uk/2/hi/special_report/1998/03/98/russian_mafia/70095.stm 

[2] Hilzenrath, David S: Tiny Island Shelters Huge Cash Flows, Washington Post, October 28, 1999 

[3] BBC News Special Report: The rise and rise of the Russian mafia, Kasım 1998 http://news.bbc.co.uk/2/hi/special_report/1998/03/98/russian_mafia/70095.stm 

[4] Pelto, E; Vahtra P; Liuhto K: Cyp-Rus Invesment Flows to Central and Eastern Europe Russia’s Direct and Indirect Investments via Cyprus to CEE, Electronic Publications of Pan-European Institute, 2/2003 

[5] http://englishrussia.com/2007/02/27/russian-mafia-grave-tombs/ Erişim: 12 Ekim 2010.

[6] Russian-Emigre Crime in the Tri-State Region, New Jersey State Commission of Investigation Report http://www.state.nj.us/sci/pdf/russian.pdf Erişim: 12 Ekim 2010. 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder